SPORTIEVE HOVAWART
Nordic Messenger-dog door
Mikko Hytti & Annika Porr met Huvimetsän Antrei, Finland
Wat is een Nordic Messenger-dog trial?
​
Door de geschiedenis heen heeft de mens honden gebruikt om te helpen bij verschillende taken. Tot de meest bekende van deze taken behoren jagen en hoeden..
In recentere tijden, tijdens oorlogen, werden de honden gebruikt voor bewaking, auditieve bewaking, patrouilleringen andere soortgelijke taken waarbij de superieure zintuigen van de hond onbetweistbare voordelen boden. Één van de taken die de honden in oorlogstijd uitvoerden, was het overbrengen van boodschappen, bijvoorbeeld in "motti"-situaties (motti = opgesloten - omsingeld zijn door de vijand). De hedendaagse berichtenhond-proef komt in feite voort uit de oorlogstijd en is tegelijkertijd een hulde aan de held-honden die het leven gaven bij het uitoeren van hun taken.
Tijdens het estafette-gedeelte van de berichtenhond-proef, loopt de hond tussen de begeleider en assistent-begeleider. De totale af te leggen afstand varieert van 2300 meter (Beginnersklasse) tot 7200 meter (Winnaarsklasse). De grootste afstand tussen de begeleider en de assistent-begeleider is 1800 (!) meter in de Winnaarsklasse. Een deel van de afstand wordt afgelegd door een spoor te volgen. Dat betekent dat na elke transmissie één van de begeleiders zich verplaatst naar het volgende transmissiepunt. Zodra de hond bij het oude transmissiepunt aangekomen is, zal hij het spoor naar het nieuwe punt moeten herkennen door gebruik te maken van een zogenaamde "geurtunnel". Wanneer de hond zich vlug voortbeweegt, speurt hij voornamelijk op basis van de "luchtgeur", maar in winderige zones of wanneer er reeds meer tijd verstreken is, is het mogelijk dat de hond het juiste spoor moet natrekken door middel van de "grondgeur". In de proef worden de deelnemende honden om de 3 minuten uitgezonden, wat betekent dat er meerdere honden in het bos kunnen zijn die meedoen aan de wedstrijd!
Elke voltooide "etappe" van de trial levert het team een aantal punten op, maar om de trial met succes te doorstaan, moeten alle etappes met succes worden doorlopen. Het totale aantal punten wordt ook beïnvloed door het gedrag van de hond. Als de hond bijvoorbeeld vertrekt voor hij daarvoor de toestemming krijgt, verliest het team punten. Zo worden er ook punten afgetrokken als de hond blaft tijdens de proef. Deze laatste regel is waarschijnlijk een overblijfsel uit de oorlog, toen de vijand de schuilplaats niet mocht localiseren. Als de hond naar het transmissiepunt terugkeert of de maximum toegestane tijd overschrijdt, is de proef afgelopen en mag de hond niet meer uitgestuurd worden voor een nieuwe poging. Net als de Nordic trials, omvat de volledige proef nog twee andere onderdelen, die beide met succes afgelegd dienen te worden: gehoorzaamheid en het zoeken van een voorwerp.
Wie zijn we?
Onze Hovawart reu Huvimetsän Antrei "Antre", Fins Kampioen, is geboren in 1997. Reeds als pup zijn we met hem naast het speuren gestart met het beoefenen van de estafette. Tijdens de ontspannen training sessies werd meteen duidelijk dat hij over alle kwaliteiten beschikt om een Messenger dag te worden.
In 2001 namen we als enige team in de Beginnersklasse deel aan de HovawartUtility Championships. Niettemin behaalden we schitterende punten en wonnen we de Messenger dog Championship titel. In 2002 deden we weer mee aan de Hovawart Utility Championships – intussen waren we reeds doorgegroeid tot de Winnaarsklasse en dit kampioenschap was onze tweede wedstrijd in deze categorie- en opnieuw behaalden we de titel van Messenger dog 2002 en dat met de vermelding uitstekend.
In de toekomst zullen wij blijven meedoen, zowel aan Messenger dog -wedstrijden als aan speurwedstrijden, waarbij Antre ook in de Winnaarsklasse mag uitkomen. We zijn ook actief in "obedience" (gehoorzaamheid) en doen mee aan enkele tentoonstellingen. Verder nemen we deel aan Water Rescue training en draft-skiing voor het plezier en voor onze fysieke conditie.
Hoe presteren Hovawarts in Messenger-Dog-proeven?
Aangezien de Messenger dog proeven gebaseerd zijn op roedel -instinct (de hond probeert de roedel samen te houden door heen en weer te lopen tussen de verschillende leden van de roedel, dienen zowel de begeleider als de hulpbegeleider dicht bij de hond te staan. Het feit dat deze werkproef twee leiders vereist, is zeker een beperkende factor en sluit heel wat mensen uit van deze leuke sport!
De hond moet niet alleen over een sterke lichamelijke conditie beschikken, maar ook over goede zenuwen en mentale kracht om zich tijdens lange afstanden in ruig natuurterrein te kunnen redden..
De Hovawart is zeer geschikt als berichtenhond dankzij zijn diepe verbondenheid met zijn baasje(s). Hij is altijd bereid hard te werken (de opgelegde afstanden te lopen), alleen maar om de gezinsleden bij elkaar te houden. Doorgaans is de Hovawart een gezond ras en hij kan dan ook makkelijk het hoofd bieden aan de fysieke eisen van de discipline, mits de basisconditie correct en geleidelijk werd opgebouwd.
Hovawarts kunnen verrassend snel zijn, maar vooral voor de "lichtere" types zou het gemakkelijker moeten zijn om snellere tijden te behalen in het speuren. Tijd is echter zelden het doorslaggevende element in de wedstrijd; het belangrijkste zijn betrouwbaarheid en toewijding aan de taak.
Messenger dog amateurs zijn relatief gering in aantal vergeleken met de andere Nordic trials De belangstelling voor deze sport blijkt echter toe te nemen - het deed ons plezier heel wat Hovawarts samen met hun baasjes te zien deelnemen aan recente Messenger dog trials in het voorjaar van 2002!
​
(1997)
Nordic Search door
Anu Hatunpää met Hovarian Grindel, Finland
Wat is Nordic Search?
​
Nordic Search is een wedstrijddiscipline en dus zeker een hondensport – op z’n best, moet ik zeggen. Een goede speurhond is moedig, vriendschappelijk, vechtlustig en heeft de nodige fysische eigenschappen om de stress van de proef te doorstaan. Als je de beschrijving van deze discipline leest (zie links), lijkt Nordic Search niet zo moeilijk. De hond doorzoekt een vooraf afgebakend gebied en identificeert verborgen mensen, die “doelwitten”genoemd worden”… makkelijk toch?
Het probleem voor de hond is niet zozeer om de doelwitten te vinden; het gebied is vrij beperkt in vergelijking met, bijvoorbeeld, echt reddingswerk. De geur van iemand is, ook wanneer deze verborgen is, vrij sterk, op voorwaarde dat er een lichte wind aanwezig is en dat de benadering vanaf de “juiste hoek” geschiedt. Wat het moeilijk maakt, is dat tijdens de proef het onderzoeksgebied met sporen van zowel andere honden als mensen wordt gevuld. De tijd is beperkt (10–20 minuten, afhankelijk van de klasse) en het terrein kan uiterst moeilijk zijn: het gebied kan uit bos, landbouwgebieden, vijvers, sloten, moerassen en steile klippen bestaan –soms is het zogenaamde "bos" niets anders dan ondoordringbaar kreupelhout!
Het gebied moet systematisch worden afgezocht op een vooraf vastgestelde manier (soms gewoonweg vanuit de tegenoverliggende hoek t.o.v. die van de gunstige windrichting) en de instructeur, degene die met de hond omgaat, mag niet van de middellijn afwijken. De hond moet het afgebakende gebied zonder extra hulp doorzoeken. Ook tijdens de proef is het niet toegestaan de hond te belonen, afgezien van een matige verbale beloning en het geven van wat water..! De hond moet 3 doelwitten (personen) in het gebied vinden, en dit met vertoon van ononderbroken enthousiasme, bereidwilligheid om te werken en gehoorzaamheid. Men mag niet vergeten dat de manier waarop het werk wordt uitgevoerd ook nauw wordt gadegeslagen door de jury: de hond moet niet teveel in de middenlijn blijven, maar moet in plaats daarvan systematisch links en rechts zoeken… men spreekt van hoe de hond het gebied “doorkruist”. Ook moet de identificatie d.m.v. blaffen correct zijn: ononderbroken, sterk en intensief, maar de hond mag in geen geval het doelwit raken of agressiviteit tonen. De hond mag het doelwit niet verlaten, maar hij moet bij de verstopplaats blijven en ononderbroken blaffen totdat de instructeur en de jury er zijn… and soms duurt dat een tijdje. In het ergste geval betekent dat 50-60 keer “woef”, en als ik zeg 50 keer, dan betekent dat 50 keer “woef, woef, woef..” geen onderbreking, geen gejank, geen vertraging– het betekent 50 keer “woef”, die je ook vanop afstand kan interpreteren als “geef-me-die-beloning-geef-ze-me-NU!”
​
Identificatie met een “bringsel” (meer hierover in de links) wordt als volgt uitgevoerd: als de hond het doelwit heeft gevonden, brengt de hond het “bringsel” naar de instructeur, die vervolgens de hond aan een lange leiband vastmaakt en hem terug naar het doelwit volgt. Deze identificatiemethode moet met extreme zorg worden aangeleerd aangezien er een verhoogd risico van valse identificatie is, vooral daar het voor de hond vermoeiender wordt: als de hond het doel kan niet vinden, probeert hij zijn eigenaar te plezieren door hem het “bringsel” te brengen.
Het belang van een goed speurteam is primordiaal voor de ontwikkeling van een speurhond. Als een hond op het veld goede resultaten behaalt, loont het de moeite om zich af te vragen wie de mensen in het team zijn. Nordic Search is teamwerk… op z’n best… en op z’n slechtst. Als het team werkt, werkt de hond, als het team problemen heeft, gebeurt dat ook met de hond.
De proef omvat ook twee andere delen: de gehoorzaamheidstest (gelijkwaardig aan de IPO gehoorzaamheidstest) en het voorwerp-zoeken (meer daarover in de links). Afgezien van de grootste proeven wordt de gehele 3-test-proef gedaan in één dag.
Wie zijn we?
​
Garp”, die na het laatste proef-seizoen “met pensioen” ging, heeft een uitstekend speurhondenkarakter: hij is moedig, hij is taai, heeft doorzettingsvermogen en vechtlust. Het speurwerk is bij hem altijd het “zekere” deel van de proef geweest, hij heeft de doelwitten steeds gevonden, op enkele uitzonderingen na, en dat lag dan meestal aan de instructeur. De gehoorzaamheidtest was steeds heel consistent, maar niet noodzakelijk perfect. Het moeilijke deel voor Garp was het voorwerp - zoeken. Garp denkt dat hij mensen moet zoeken, en niet van die domme voorwerpen! Maar ja, dat heb ik aan mezelf te danken, aangezien ik het zoeken naar voorwerpen in het begin niet al te serieux nam.
Wij hebben de competitie helemaal tot aan de Winnaarsklasse doorlopen, waar we in Herfst 2001 de 1e prijs behaalden. Garp was de beste Hovawart in de Gebruiksklasse in Finland in 2000 en in 2001. Bovendien behaalden we de 13e plaats temidden van alle rassen voor de Nordic Search.
Garp heeft me veel geleerd over hoe je een goede tral hond traint, niet het minst door zijn uitstekende karakter. Dat ik met Garp heb moeten stoppen heeft me ook veel geleerd: de fysieke conditie van een moet langzaam en zorgvuldig worden opgebouwd, net zoals bij een atleet, want fouten die hierbij gemaakt worden, zijn later niet meer te corrigeren. Ook moeten de fysieke basiseigenschappen zo goed mogelijk zijn vanaf het begin, en dat was bij ons jammer genoeg niet het geval. De achterste ledematen (storingen in de zenuwtransmissies) verdroegen geen ononderbroken training en proeven. Wegens een te hoog risico op ongevallen besloot ik met hem te stoppen.Op dit ogenblik heb ik een nieuwe speurhond in huis – Nou, zoals je ziet, ben ik helemaal verkocht aan deze sport!
Hoe presteren Hovawarts in Nordic Search?
Door de jaren heen heb ik getraind met heel wat verschillende mensen en verschillende rassen, Duitse Herder, Dobermann, Reuze Schnauzer, Border Collie, Rottweiler, Mudi, Beauceron, Briard, Laplandherder, om er slechts een paar te noemen. De Hovawart past net zo goed in deze discipline als elk ander gebruikshondenras. Natuurlijk zijn er steeds individuele gevallen die niet de noodzakelijke karakteristieken bezitten, net zoals er instructeurs zijn die niet over de nodige vaardigheden beschikken.
Natuurlijk wenst een toegewijde speurder dat de fokstrategieën de noodzakelijke eigenschappen die ik in het begin heb vernoemd, veiligstellen, maar men moet niet vergeten dat een solide fysische bouw een vereiste is voor het slagen van de proeven. Je kan met de “wetten van de fysica” geconfronteerd worden met de zwaarste type Hovawart-reuen als je helemaal doorgaat tot aan de winnaarsklasse.
In Finland is Sar-Vuoren Isoiivari (een halve broer van Garp, vader Lorbass von der Poststrasse) de enige Hovawart die de titel Nordic Search Champion heeft behaald. De titel Utility Champion wordt toegekend aan de hond die de eerste prijs drie keer in de Winnaarsklasse 3 maal de 1e prijs behaalt in terminste 2 verschillende seizoenen. Dit ligt niet aan de kwaliteit van de honden, maar eerder aan de hoge eisen die de discipline stelt.
​
(1997)
Water redding door
Minna Kataja met Kuonomäen Ilopilleri, Finland
Wat is Water Redding?
Oorspronkelijk werd de water reddingsdiscipline in het leven geroepen in de kringen van New Foundlanders en Landseers, om hun natuurlijke instinct tot redden in het water te behouden en te ontwikkelen. In Finland heeft deze discipline zich tot andere rassen uitgebreid, zoals retrievers, Duitse herders, leonbergs, schnauzers, border collies en nu ook Hovawarts. De hond moet vrij groot zijn en graag zwemmen. Natuurlijk moet de basis gehoorzaamheid onder controle zijn en de hond moet een goede fysieke conditie hebben.
Bij waterredding redt de hond onder andere een “drenkeling” in het water, brengt reddingsmateriaal naar een op drift geraakte boot en brengt een op drift geraakte boot naar de oever. De hond patrouilleert op de oever vanwaar hij wordt gestuurd om de drenkeling te redden. In de Open Klasse en de Winnaarsklasse kan de hond ook rechtstreeks vanaf een boot het water worden ingestuurd. Natuurlijk moet de hond worden opgeleid om in een boot te varen en vanuit de boot in diep water te springen.
Wie zijn we?
​
De eerste Finse Water Reddings Kampioen (FIN VPVA) is Kuonomäen Ilopilleri, alias Cessna. Cessna werd geboren op 20.12.1995 en wij begonnen de opleiding in de zomer van 1996. Wij namen deel aan de eerste bekwaamheidsproef in de vroege zomer van 1997, maar slaagden niet. Gelukkig kan de bekwaamheidstest tweemaal worden afgelegd en zo slaagden we in de herfst van datzelfde jaar met succes.
In het begin was het moeilijkste onderdeel het redden van drenkeling. Cessna is nogal zacht van karakter en bovendien een "éénpersoonshond". Het was dan ook een grote stap voor haar om een vreemd persoon uit het water te gaan slepen. Aan dat deel van de test hebben we hard gewerkt en resultaat geboekt. Gelukkig heeft zij een echte vechtersmentaliteit, waardoor ze het probleem snel te boven kwam.
De volgende uitdaging kwam in de Winnaarsklasse toen de hond een dik touw naar de boot moest brengen.. Met wat volhardende training lukte het. Ik denk dat wij onze titel van waterreddingskampioen misschien wat langzaam en door hard werken behaald hebben, maar beter laat dan nooit! Het belangrijkste is dat wij samen heel wat plezier hadden en onszelf nooit al te serieus hebben genomen.
Cessna is de 6de Waterreddingskampioen ooit in Finland en de allereerste Hovawart die deze titel behaalde. Nu de weg gebaand is, zullen anderen hopelijk volgen. Wij zullen blijven genieten van het redden in het water zolang we de drive en de conditie ervoor hebben want zwemmen is iets waar Cessna echt van houdt! Momenteel trainen we ook behendigheid en gehoorzaamheid, evenals Nordic Search en Rescue Search.
​
Hoe presteren Hovawarts in Water Rescue?
​
Hovawarts zijn uitstekend geschikt voor waterredding. Zij zijn vrij groot en sterk en hebben de drive om samen te werken ... over het algemeen ten minste! En wat het allerbelangrijkst is – ze houden van zwemmen!
​
(1997)
